LIMBURGS GEBOORTECOHORT

Omgevingsfactoren, zoals luchtverontreiniging, kunnen al tijdens de zwangerschap de gezondheid van de baby beïnvloeden. We weten momenteel dat ouderdomsaandoeningen, zoals hart– en vaatziekten, dementie en diabetes, vroeg in het leven hun oorsprong kennen.

Aan de hand van deze studie proberen we meer inzicht te krijgen in de onderliggende mechanismen van deze ouderdomsaandoeningen. Het bestuderen van pasgeborenen en kinderen laat ons toe om op zoek te gaan naar voorspellende merkers van veroudering die gelinkt zijn met omgevingsblootstellingen.

Op basis van de resultaten kunnen we sneller en efficiënter zoeken naar concrete toepassingen en innovatieve strategieën in de milieugeneeskunde die de ongeborenen beschermen tegen schadelijke milieublootstellingen. Op deze manier kunnen we preventief ingrijpen om de gezondheid van het (ongeboren) kind te beschermen en de prenatale invloed op de ontwikkeling van ouderdomsaandoeningen te beperken. Want voorkomen is nog steeds beter dan genezen!

We hopen dat u alles over onze studie kan terugvinden op deze website. Aarzel anders niet om contact met ons op te nemen!

U bent in verwachting en u gaat op consultatie in Ziekenhuis Oost-Limburg, campus Schiepse Bos?
Dan hebt u vast al onze informatiebrochure teruggevonden in uw zwangerschapsboekje!

In deze brochure vindt u onderstaande sticker terug:

Kleef deze sticker op uw zwangerschapsboekje en u neemt automatisch deel aan stap 1 van onze studie wanneer uw kindje geboren wordt in Ziekenhuis Oost-Limburg, campus Schiepse Bos!

Geen sticker ontvangen? Geen probleem, verwittig uw vroedvrouw bij aankomst op de afdeling verloskunde en u kan alsnog deelnemen!

Stap 2 van onze studie nemen we na 4-6 jaar na de geboorte van uw zoon/dochter. Stap 3 gebeurt na 10-12 jaar. Alle deelnemers aan stap 1 worden automatisch opnieuw uitgenodigd voor de volgende stappen in ons onderzoek! Deelname aan stap 1 houdt echter niet in dat u verplicht bent deel te nemen aan de komende stappen. Enkel deelnemen aan stap 1 is dus ook mogelijk.

• In een recente studie hebben we gezien dat roken tijdens de zwangerschap de efficiëntie van de energieleveranciers (de mitochondriën) van onze moederkoekcellen afneemt. In de moederkoek zijn deze mitochondriën belangrijk voor de celgroei, orgaanontwikkeling en voeding van de foetus. Dit verstoort de ontwikkeling van de moederkoek en de foetus, wat mogelijk aan de basis ligt van een lager geboortegewicht.

• Hoe meer de moeder tijdens de zwangerschap wordt blootgesteld aan fijn stof, hoe lager het geboortegewicht van haar kind is.
  
  
• Gezinnen die dichter bij grote wegen (zoals gewest- en snelwegen) wonen worden meer blootgesteld worden aan fijn stof.
  
  
• Eiwitten zorgen ervoor dat de cellen in ons lichaam goed blijven functioneren. Deze eiwitten worden afgelezen van het DNA, ons erfelijk materiaal. Bepaalde markeringen op het DNA (methylatie) controleren het afleesmechanisme en dus de manier waarop eiwitten afgeschreven worden. In een recente studie hebben we aangetoond dat deze markeringen veranderen in de moederkoek door blootstelling aan hogere concentraties fijn stof in het begin van de zwangerschap.

• Verder hebben we ook aangetoond dat een bepaald stukje van het DNA dat bijdraagt aan de goede ontwikkeling en groei van de foetus minder afgeschreven wordt in de moederkoek van moeders die meer worden blootgesteld aan fijn stof tijdens hun zwangerschap.

Vermoedelijk ligt hier een aanknopingspunt voor het voorspellen van aandoeningen op latere leeftijd. Maar of dat werkelijk zo is, en over welke gevolgen het juist gaat, zal in de komende jaren duidelijk moeten worden. Neem daarom zeker ook deel aan de volgende stappen van ons onderzoek!

Bekijkt u ook eens graag onze resultaten die gepubliceerd werden in wetenschappelijke artikels? Klik dan hier om ze te bekijken!

Waarom moet ik een vragenlijst invullen?

Om het onderzoek juist te kunnen interpreteren. Verschillende factoren kunnen namelijk een invloed hebben op de gezondheid. Daarom proberen we deze zo goed mogelijk in kaart te brengen via een vragenlijst.

Hoe worden onze gegevens behandeld?

De onderzoekers verwerken de informatie uit de vragenlijsten, metingen en stalen. De naam van uw kind, uzelf en uw adres worden vervangen door een code. Alle informatie wordt vertrouwelijk behandeld conform met de Belgische wetgeving op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

Hoe heb ik baat bij deze studie?

Het verstaan van de invloed van omgevingsfactoren tijdens de zwangerschap en in het vroege leven op de gezondheid, alsook de achterliggende moleculaire mechanismen zijn essentieel om gerichte preventie en normenbeleid mogelijk te maken dat rekening houdt met een gevoelige periode in het leven. De integratie van blootstellingsgegevens en moleculaire metingen moeten leiden tot een betere voorspelling van de gezondheidsrisico’s in epidemiologische studies. De resultaten van de studie worden bekend gemaakt op groepsniveau, nl. via een nieuwsbrief die jullie wordt toegezonden, alsook via deze website. Indien er sprake zou zijn van afwijkende resultaten die klinisch interpreteerbaar zijn, bij uzelf of bij uw kind, worden deze door de onderzoekers aan uw huisarts meegedeeld.

Wat als ik niet meer wil deelnemen?

U heeft het recht op elk moment de deelname van uw kind of uzelf stop te zetten. Ook wanneer uw kind aangeeft niet langer deel te willen nemen aan de studie, heeft hij of zij het recht met onmiddellijke ingang zijn deelname stop te zetten. U kunt bovendien aangeven of de reeds verzamelde stalen mogen bewaard worden of dat ze dienen vernietigd te worden.

Doet een bloeddrukmeting bij pasgeboren kinderen geen pijn?

Het antwoord is gelukkig "neen". Als uw kindje 3 dagen oud is, komt een van onze onderzoeksters bij op bezoek. Wanneer uw kindje slaapt, zal ze een bloeddrukmeter aan het armpje van uw kindje bevestigen. De meting gebeurt terwijl uw kleine spruit in dromenland verkeert. Dit levert voor hem/haar het minste ongemak op.

Ik heb per ongeluk de vragenlijst mee naar huis genomen. Wat nu?

Geen paniek! U kan gerust de vragenlijst op sturen naar ons postadres:

Universiteit Hasselt
Martelarenlaan 42
3500 Hasselt
Ter attentie van: Tim Nawrot

Jules heeft ook meegedaan aan het onderzoek, en hij vond het supertof!
Daarom poseerde hij voor onze camera om jullie de onderzoekjes voor te stellen.

Lengt, gewicht en buikomtrek

Als eerste onderzoek kijken we hoe groot jullie kind is geworden en hoeveel ze wegen.

Het hartritme

We plakken bij aanvang van het onderzoek een klein toestelletje op de borst van uw kind.

Dit zal tijdens het volledige onderzoek het hartritme registreren.

Jules denkt al dat hij Iron Man is met dit knipperende toestel!

De bloeddruk

Bij zowel uzelf als uw kind nemen we de bloeddruk vijf keer.

Jules was heel rustig tijdens het onderzoek, hij viel bijna in slaap op ons bed.

De allergrootste bloedvaten

Eén van de grootste bloedvaten van het lichaam kunnen we terugvinden in de hals: de halsslagader.
Door middel van echografie bekijken, bij zowel uzelf als uw kind, we hoe flexibel deze ader.

Wist je dat we voor deze echo een speciale gel gebruiken om je aders te kunnen zien?
Deze gel is niet dezelfde als die je in je haren smeert, maar wel even glibberig!

De allerkleinste bloedvaten

Eén van de allerkleinste bloedvaten vinden we terug in het oog (achteraan op het netvlies).
We gebruiken een fototoestel en een speciale lens waarmee we tot in het oog "kijken".
Zo brengen we deze bloedvaten in beeld, en zien we hoe gezond de bloedvaten van uzelf en uw kind zijn.

Jules zoekt steeds naar een groen bolletje bij de camera, helpen jullie hem met zoeken tijdens het onderzoek?

Het reactievermogen

Ook testen we het reactievermogen van uw kind door verschillende computerspelletjes te spelen.
Deze spelletjes gaan na hoe snel uw kind reageert op verschillende prikkels, hoe goed uw kind verschillende patronen herkent, en hoe lang hij/zij zich kan concentreren.

Jules kon bijna alle figuren terugvinden en hij deed het nog eens supersnel. Zijn jullie sneller dan Jules?

Stap 2 van ons onderzoek gaat door in ons onderzoekslokaal op Campus Diepenbeek van Universiteit Hasselt:

Ligging van de Universitaire Campus, Gebouw D

Parkeren voor bezoekers

Er is een speciale parking gereserveerd voor Gebouw D. Aan de slagboom vooraan belt u aan, en u parkeert vervolgens uw auto aan het hoofdgebouw.

Hoe kunt u ons onderzoekslokaal bereiken?

Om ons onderzoekslokaal te bereiken, komt u binnen via de hoofdingang, waarna u vervolgens de gang rechtdoor neemt en op het einde links de trapjes af naar H10.

Het huidig onderzoeksteam voor stap 2 van onze studie bestaat uit 4 vaste leden: Yinthe, Hanne, Leen en Martien.

Zij zullen je met plezier opwachten bij jullie bezoek aan ons onderzoekslokaal.

De metingen die we uitvoeren in ons onderzoekslokaal zijn pijnloos en zullen steeds op een kindvriendelijke manier uitgevoerd worden. Tijdens het uitvoeren van deze metingen blijft u ook steeds in de nabijheid van uw kind.

Lengte, gewicht, buikomtrek

Om de lichaamslengte te meten wordt er een meetlat gebruikt en een personenweegschaal zal het lichaamsgewicht meten. De buikomtrek van jouw kind zal gemeten worden met een meetlint.

Botdichtheidsmeting

Om de dichtheid (sterkte) van het bot bij jouw kind te meten zal er gebruik gemaakt worden van een echografiesonde. Op de onderarm zal een geloplossing aangebracht worden. Vervolgens zal er met de echografiesonde over de onderarm bewogen worden.

Gezondheid van de bloedvaten

Bij u en uw kind zal de bloeddruk gemeten worden met behulp van een automatische bloeddrukmeter.
Om het hartritme van jouw kind op te volgen zullen er ter hoogte van de borstkas drie zelfklevende pleisters aangebracht worden.
Om de gezondheid van de bloedvaten in kaart te brengen zal er gebruik gemaakt worden van een toestel dat vergelijkbaar is met een automatische bloeddrukmeter, alleen is dit toestel veel gevoeliger waardoor we meer informatie over de gezondheid verkrijgen. Deze meting geeft informatie over de bloeddruk ter hoogte van de grote lichaamsslagader, het belangrijkste bloedvat in ons lichaam. Voor deze meting mogen u en uw kind om beurt in ruglig plaatsnemen op de onderzoekstafel.

Tenslotte, om de allerkleinste bloedvaten van het lichaam te beoordelen, zal een foto van beide ogen gemaakt worden. Er wordt een foto genomen van de bloedvaten achterin het oog. Hierbij zal een lichtflits merkbaar zijn die vergelijkbaar is met een gewone cameraflits.

Cognitieve test

Bij jouw kind zullen er computer-gebaseerde cognitieve testen afgenomen worden. Deze testen omvatten verschillende opdrachten waarbij verschillende gebieden van het geheugen worden beoordeeld, zoals kortetermijngeheugen, aandacht en informatieverwerking. Op de computer zal er een camera geplaatst worden om de oogvolgbewegingen te observeren tijdens het uitvoeren van de cognitieve testen.

Stap 3 van ons onderzoek gaat door in ons onderzoekslokaal op Campus Diepenbeek van Universiteit Hasselt:

Ligging van de Universitaire Campus, Gebouw D

Parkeren voor bezoekers

Er is een speciale parking gereserveerd voor Gebouw D. Aan de slagboom vooraan belt u aan, en u parkeert vervolgens uw auto aan het hoofdgebouw.

Hoe kunt u ons onderzoekslokaal bereiken?

Om ons onderzoekslokaal te bereiken, komt u binnen via de hoofdingang, waarna u vervolgens de gang rechtdoor neemt en op het einde links de trapjes af naar H10.

Het onderzoeksteam van Stap 3 bestaat uit 3 vaste leden: Eleni, Hanne en Thessa.

Zij zullen jou en jouw kind met plezier opwachten en steeds te werk gaan op het tempo van jouw kind voor het uitvoeren van de metingen.

The ENVIRONAGE (Environmental Influences on Early Ageing) birth cohort was initiated in February 2010 as a collaboration between Hasselt University and East-Limburg Hospital in Genk, Limburg, Belgium. This longitudinal study aims to investigate the influence of environmental exposures during pregnancy and early life on the health of children. Recruitment occurs at birth and the first follow-up occurs at the age of four to six years, and at the pre-adolescent age.

Environmental factors, such as air pollution and nutrition, can affect the fetal health during the prenatal period. The importance of the prenatal health has been hypothesised by David Barker, and is now known as the 'developmental origins of health and disease', or DOHaD for short. Hitherto it is commonly known that age-related disorders, such as cardiovascular diseases, dementia and diabetes arise early in life.

ENVIRONAGE (environmental influence on early ageing) investigates the underlying mechanisms of these age-related disorders. By studying newborns and children, we aim to find predictive markers of ageing, which are linked to environmental exposures.

Furthermore, we can spearhead innovative strategies and specific applications in the environmental healthcare to protect unborn children against environmental exposures. This would mean that we could safeguard our future generation from age-related diseases by an early prevention method.

If you have any specific questions, don't hesitate to contact us!

At birth

Each mother-child pair contributing to the study provides maternal and umbilical cord blood as well as placental tissue and maternal urine. After delivery, the mother fills out an extensive questionnaire regarding in-house environment, education, occupancy, health status, stress, smoking and life-style habits. Three days after delivery, the Neonatal Behavioral Assessment Scale (NBAS) is completed and the neonates blood pressure is recorded.

At the age of four

After a prospective follow-up, children aged 4 to 6 years are re-invited to participate.

Clinical examinations

Blood pressure is measured repeatedly using a fully automated upper-arm blood-pressure monitor with a special sized cuff for children. Information about growth, length, weight and waist circumference is also collected.

Heart rate is monitored during the clinical examination via the small, portable wireless Zephyr Biopatch that is attached to the participant’s chest by two standard ECG-electrodes. Different parameters of heart rate variability (e.g. SDNN) are extracted based on these measurements.

Retinal photography provides a non-invasive, in vivo, method to characterize the human microvasculature since retinal vessels are 60–300 µm in diameter. For each participant, the fundus of both right and left eye is photographed in a darkened room using a Canon 45° 6.3-megapixel digital nonmydriatic camera. Features of the retinal blood vessels, including vessel caliber and tortuosity, are extracted using image analysis software.

Carotid ultrasound allows for a non-invasive assessment of carotid intima-media thickness and arterial stiffness parameters based on automatic boundary detection software (MyLabOne, Esoate Benelux) with a 13 MHz probe.

Cognitive performance of the study participants is assessed using the Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery (CANTAB) Research Suite, investigating measures for (sustained) attention, reaction time, visual memory and executive function.

Bone density is determined in a non-invasive, radiation-free manner based on the quantification of axial ultrasound transmission determined at the lower forearm, using the BeamMed Sunlight MiniOmni.

Biological samples

Buccal cells are collected using SK-2 Isohelix buccal swabs (Cell Projects Ltd, UK). Urine samples are collected in metal-free containers. If both the participating child and the accompanying adult consent, a blood sample is also collected.

Additional information

Length and height are measured at the time of the examination and growth data from birth onwards are recorded. The parents fill out an extensive questionnaire, inquiring about life-style habits (including a food frequency questionnaire), health status, stress, and in-house environment such as smoking status of the parents. Furthermore, the child’s behavior is assessed through a Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ), filled out by the mother

Research team at Maastricht University (Twin study)

Prof. dr. Maurice Zeegers

dr. Marij Gielen

Research team East-Limburg Hospital, Campus Sint-Jan

Prof. Dr. Wilfried Gyselaers, gynaecoloog

Prof. Dr. Joris Penders, klinisch bioloog

Vroedvrouwen en verpleegkundigen van de dienst Verloskunde - Materniteit

Medewerkers van het klinisch labo

The ENVIRONAGE birth cohort is a study of Hasselt University in collaboration with Ziekenhuis Oost-Limburg.

Financial support

The project is financially supported by Research Foundation Flanders (FWO), the European Research Council (ERC) and Kom op tegen kanker (KOTK).

Scientific collaboration

...

• Association of Retinal Microvascular Characteristics With Short-term Memory Performance in Children Aged 4 to 5 Years
  Luyten LJ, Dockx Y, Madhloum N, Sleurs H, Gerrits N, Janssen BG, Neven KY, Plusquin M, Provost EB, De Boever B, Nawrot TS
  JAMA Netw Open 2020 Jul 1; 3(7):e2011537 doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.11537

• Weight and head circumference at birth in function of placental paraben load in Belgium: an ENVIRONAGE birth cohort study
  Vrijens K, Van Overmeire I, De Cremer K, Neven KY, Carollo RM, Vleminckx C, Van Loco J, Nawrot TS
  Environ Health 2020 Jul 14; 19(1):83 doi: 10.1186/s12940-020-00635-5

• Mitochondrial DNA methylation in placental tissue: a proof of concept study by means of prenatal environmental stressors
  Vos S, Nawrot TS, Martens DS, Byun HM, Janssen BG
  Epigenetics 2020 Jul 11; 1-11. doi: 10.1080/15592294.2020.1790923

• Prenatal particulate air pollution exposure and expression of the miR-17/92 cluster in cord blood: Findings from the ENVIRONAGE birth cohort
  Tsamou M, Nawrot TS, Carollo RM, Trippas AJ, Lefebvre W, Vanpoucke C, Vrijens K
  Environ Int 2020 Sep; 142:105860 doi: 10.1016/j.envint.2020.105860

• Levels of the hemoglobin adduct N-(2,3-Dihydroxypropyl)-valine in cord and maternal blood: Prenatal transfer of glycidol in the ENVIRONAGE birth cohort
  Monien BH, Abraham K, Nawrot TS, Hogervorst JGF
  Toxicol Lett 2020 Jun 20; 332:82-87 doi: 10.1016/j.toxlet.2020.06.013.

• A multi-omic analysis of birthweight in newborn cord blood reveals new underlying mechanisms related to cholesterol metabolism
  Alfano R, Chadeau-Hyam M, Ghantous A, Keski-Rehkonen P, Chatzi L, Perez AE, Herceg Z, Kogevinas M, de Kok TM, Nawrot TS, Novoloaca A, Patel CJ, Pizzi C, Robinot N, Rusconi F, Scalbert A, Sunyer J, Vermeulen R, Vrijheid M, Vineis P, Robinson O, Plusquin M
  Metabolism 2020 Jun 15; 110:154292 doi: 10.1016/j.metabol.2020.154292.

• Children's microvascular traits and ambient air pollution exposure during pregnancy and early childhood: prospective evidence to elucidate the developmental origin of particle-induced disease
  Luyten LJ, Dockx Y, Provost EB, Madhloum N, Sleurs H, Neven KY, Janssen BG, Bové H, Debacq-Chainiaux F, Gerrits N, Lefebvre W, Plusquin M, Vanpoucke C, De Boever P, Nawrot TS
  BMC Med 2020 May 26; 18(1):128 doi: 10.1186/s12916-020-01586-x

• Association of Prenatal Exposure to Ambient Air Pollution With Circulating Histone Levels in Maternal Cord Blood
  Vrijens K, Trippas AJ, Lefebvre W, Vanpoucke C, Penders J, Janssen BG, Nawrot TS
  JAMA Netw Open 2020 May 1; 3(5): doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.5156

• Association Between Maternal Prepregnancy Body Mass Index and Anthropometric Parameters, Blood Pressure, and Retinal Microvasculature in Children Age 4 to 6 Years
  Cox B, Luyten LJ, Dockx Y, Provost EB, Madhloum N, De Boever P, Neven KY, Sassi F, Sleurs H, Vrijens K, Vineis P, Plusquin M, Nawrot TS
  JAMA Netw Open 2020 May 1: 1; 3(5):e204662. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.4662

• Association of Parental Socioeconomic Status and Newborn Telomere Length
  Martens DS, Janssen BG, Bijnens EM, Clemente DBP, Vineis P, Plusquin M, Nawrot TS
  JAMA Netw Open 2020 May 1; 1; 3(5):e204057. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.4057

• Establishing Reference Values for Macro- And Microvascular Measurements in 4-to-5 Year-Old Children of the ENVIRONAGE Prospective Birth Cohort
  Madhloum N, Luyten LJ, Provost EB, De Boever P, Dockx Y, Sleurs H, Plusquin M, Op't Roodt J, Vrijens K, Nawrot TS.
  Sci Rep 2020 Mar 20; 10(1):5107. doi: 10.1038/s41598-020-61987-z

• Variability of Iodine Concentrations in the Human Placenta
  Neven KY, Marien CBD, Janssen BG, Roels HA, Waegeneers N, Nawrot TS, Ruttens A.
  Sci Rep 2020 Jan 13; 10(1):161. doi: 10.1038/s41598-019-56775-3

• Early Biological Aging and Fetal Exposure to High and Low Ambient Temperature: A Birth Cohort Study
  Martens DS, Plusquin M, Cox B, Nawrot TS.
  Environ Health Perspect 2019 nov; 127(11):117001. doi: 10.1289/ehp5153

• Ambient black carbon particles reach the fetal side of human placenta
  Bové H, Bongaerts E, Slenders E, Bijnens EM, Saenen ND, Gyselaers W, Van Eyken P, Plusquin M, Roeffaers MBJ, Ameloot M, Nawrot TS.
  Nat Commun 2019 Sep 17; 10(1):3866. doi: 10.1038/s41467-019-11654-3.
  

• Air pollution-induced placental alterations: an interplay of oxidative stress, epigenetics, and the aging phenotype?
  Saenen ND, Martens DS, Neven KY, Alfano R, Bové H, Janssen BG, Roels HA, Plusquin M, Vrijens K, Nawrot TS.
  Clin Epigenetics 2019 Sep 17; 11(1):124. doi: 10.1186/s13148-019-0688-z
  

• Prenatal and Childhood Traffic-Related Air Pollution Exposure and Telomere Length in European Children: The HELIX Project.
  Clemente DBP, Vrijheid M, Martens DS, Bustamante M, Chatzi L, Danileviciute A, de Castro M, Grazuleviciene R, Gutzkow KB, Lepeule J, Maitre L, McEachan RRC, Robinson O, Schwarze PE, Tamayo I, Vafeiadi M, Wright J, Slama R, Nieuwenhuijsen M, Nawrot TS.
  EHP 2019 Aug; 127(8):87001. doi: 10.1289/EHP4148
  

• Neonatal blood pressure in association with prenatal air pollution exposure, traffic, and land use indicators: An ENVIRONAGE birth cohort study
  Madhloum N, Nawrot TS, Gyselaers W, Roels HA, Bijnens E, Vanpoucke C, Lefebvre W, Janssen BG, Cox B.
  Environ Int 2019 Jun 18; 130:104853. doi: 10.1016/j.envint.2019.05.047
  

• A co-expression analysis of the placental transcriptome in association with maternal pre-pregnancy BMI and newborn birth weight
  Cox B, Tsamou M, Vrijens K, Neven KY, Winckelmans E, de Kok TM, Plusquin M, Nawrot TS.
  Front Genet 2019 Apr 29; 10:354. doi: 10.3389/fgene.2019.00354

• The cord blood insulin and mitochondrial DNA content related methylome
  Reimann B, Janssen BG, Alfano R, Ghantous A, Espín-Pérez A, de Kok TM, Saenen ND, Cox B, Robinson O, Chadeau-Hyam M, Penders J, Herceg Z, Vineis P, Nawrot TS, Plusquin M.
  Front Genet 2019 Apr 12; 10:325. doi: 10.3389/fgene.2019.00325

• Prenatal particulate air pollution exposure and cord blood homocysteine in newborns: Results from the ENVIRONAGE birth cohort
  Hogervorst JGF, Madhloum N, Saenen ND, Janssen BG, Penders J, Vanpoucke C, De Vivo I, Vrijens K, Nawrot TS.
  Environ Res 2019 Jan; 168:507-513. doi: 10.1016/j.envres.2018.08.032

• Ageing at the level of telomeres in association to residential landscape and air pollution at home and work: a review of the current evidence
  Martens DS, Nawrot TS.
  Toxicol Lett 2018 Dec 1; 298:42-52; doi: 10.1016/j.toxlet.2018.06.1213

• Sex-specific associations between telomere length and candidate miRNA expression in placenta
  Tsamou M, Martens DS, Cox B, Madhloum N, Vrijens K, Nawrot TS.
  J Transl Med 2018 Sep 12; 16(1):254. doi: 10.1186/s12967-018-1627-z
  

• Air pollution and the fetal origin of disease: A systematic review of the molecular signatures of air pollution exposure in human placenta
  Luyten LJ, Saenen ND, Janssen BG, Vrijens K, Plusquin M, Roels HA, Debacq-Chainiaux F, Nawrot TS.
  Environ Res 2018 Jun 13; 166:310-323; doi: 10.1016/j.envres.2018.03.025

• Placental promoter methylation of DNA repair genes and prenatal exposure to particulate air pollution: an ENVIRONAGE cohort study
  Neven KY, Saenen ND, Tarantini L, Janssen BG, Lefebvre W, Vanpoucke C, Bollati V, Nawrot TS.
  Lancet Planet Health 2018 Apr 4; 2(4):e174-e183; doi: 10.1016/S2542-5196(18)30049-4

• DNA methylome marks of exposure to particulate matter at three time points in early life
  Plusquin M, Chadeau-Hyam M, Ghantous A, Alfano R, Bustamante M, Chatzi L, Cuenin C, Gulliver J, Herceg Z, Kogevinas M, Nawrot TS, Pizzi C, Porta D, Relton CL, Richiardi L, Robinson O, Sunyer J, Vermeulen R, Vriens A, Vrijheid M, Henderson J, Vineis P.
  Environ Sci Techn Apr 11;  doi: 10.1021/acs.est.7b06447

• Placental circadian pathway methylation and in utero exposure to fine particulate air pollution
  Nawrot TS, Saenen ND, Schenk J, Janssen BG, Motta V, Tarantini L, Cox B, Lefebvre W, Vanpoucke C, Maggioni C, Bollati V.
  Environ Int 2018 Mar 7; 114(231-241) doi: 10.1016/j.envint.2018.02.034

• Placental hypoxia-regulating network in relation to birth weight and ponderal index: the ENVIRONAGE Birth Cohort Study
  Vrijens K, Tsamou M, Madhloum N, Gyselaers W, Nawrot TS.
  J Transl Med 2018 Jan 10; 16(1):2. doi: 10.1186/s12967-017-1375-5

Prof. dr. Tim Nawrot, hoofddocent Universiteit Hasselt

Prof. dr. Michelle Plusquin

Prof. em. dr. Harry Roels

dr. Janneke Hogervorst

dr. Esmée Bijnens, contactpersoon Tweelingenstudie

dr. Nelly Saenen

dr. Dries Martens

drs. Yinthe Dockx, contactpersoon Stap 2

drs. Katrien Witters

drs. Charlotte Cosemans

drs. Rossella Alfano

drs. Hanne Sleurs, contactpersoon Stap 2

drs. Eva Bongaerts

drs. Brigitte Reimann

drs. Leen Rasking

drs. Charlotte Van Der Stukken

drs. Kenneth Vanbrabant

drs. Joline Millen

drs. Liesa Engelen

drs. Congrong Wang

drs. Thessa Van Pee

drs. Anna Soerensen

drs. Eleni Renaers

drs. Hanne Croons

drs. Pauline Hautekiet

drs. Shradha Mishra

drs. Thaïs De Ruyter

drs. Houman Kahroba

drs. Ana Inês Silva

Mevr. Martien Peusens

dhr. Rein Braeken

Prof. dr. Maurice Zeegers
dr. Marij Gielen

Prof. Dr. Wilfried Gyselaers, gynaecoloog
Prof. Dr. Joris Penders, klinisch bioloog
Vroedvrouwen en verpleegkundigen van de dienst Verloskunde - Materniteit
Medewerkers van het klinisch labo