Voor wie?
Door wie?
Programma
Planning
Locatie
Reviews
Inschrijvingsgeld & subsidies
Attestering
Vragen?
Inschrijven

Masterclass 'Participatietools bij ruimtelijk ontwerp'

Leer participatieve processen binnen ruimtelijk ontwerp analyseren en faciliteren

Masterclass • 3 dagen • Nederlandstalig

Academisch onderzoek rond participatieve ruimtelijke planningsprocessen genereert heel wat data die onderzoekers vervolgens analyseren, interpreteren en evalueren. Deze data laten toe om een diversiteit aan participatietools te ontwikkelen én af te toetsen aan de praktijk. In de masterclass ‘Participatietools bij ruimtelijke ontwerp’ willen we onze kennis over het ontwikkelen en inzetten van deze participatietools met een breed publiek delen.

In 3 interactieve sessies doorloopt de masterclass een volledig participatietraject, van initiëren over plannen, uitvoeren, documenteren en reflecteren tot bijsturen van een traject, en koppelt aan elk van de stappen de juiste tools.

De masterclass situeert zich in het veld tussen opleiding en lerend netwerk. Vanuit hun academische achtergrond lichten professoren Liesbeth Huybrechts en Oswald Devisch de ontwikkelde participatietools toe: het onderzoek waaruit de tools ontstaan zijn, het ontwikkelingsproces, mogelijke toepassingen in de praktijk, … Ze geven daarbij de nodige praktische handvaten om de participatietools optimaal te kunnen inzetten in de praktijk van de deelnemers. Daarnaast gaan de professoren en medeonderzoekers in gesprek met de deelnemers over hun praktijk en hun cases.

Waarom deze masterclass?

Deze masterclass focust niet op de theorie van wat participatie is, maar kijkt naar de dagelijkse praktijk van het uittekenen en faciliteren van participatieprocessen. Samen met de professoren ga je aan de slag met je eigen concrete case die je toepast in de door UHasselt ontwikkelde participatietools.

Doel

De ervaring van UHasselt rond participatieprojecten binnen ruimtelijke planning en de daaruit voortgekomen participatietools bieden je een flinke basis om eigen participatieprojecten uit te werken. De masterclass leert je de bestaande participatietools zo effectief mogelijk te gebruiken. Je leert ook van elkaar en van de verschillende cases die de masterclass samenbrengt.

Je krijgt zeer concrete werkmiddelen mee naar huis en wordt daarin ondersteund door zowel professoren als collega-onderzoekers. Op die manier leer je anders kijken naar participatie, profiteer je van de diepgaande kennis en ervaring van de faculteit en krijg je handvaten om struikelblokken te overwinnen.

Er wordt ook al gewerkt aan een vervolgtraject op de masterclass waarin je een bepaalde tool in de diepte kunt leren kennen en gebruiken in het aantal sessies dat daarvoor nodig is. Meer info over het vervolgtraject komt aan bod in de masterclass-sessies.

Levenslang Leren Praktijkles Masterclass Participatietools Bij Ruimtelijk Ontwerp 001

Voor wie?

Onze masterclass focust op organisaties die een participatief traject hebben uitgewerkt en willen evalueren, die nu bezig zijn met het uitrollen van een participatief traject of die in de toekomst een participatief traject plannen binnen het brede domein van ruimtelijk ontwerp. De focus ligt in eerst instantie op gemeentelijke/stedelijke ambtenaren van de dienst omgeving, mobiliteit, cultuur, jeugd, communicatie, … en middenveldorganisaties.

De masterclass wordt ingericht voor een maximum van 15 deelnemers om zo het interactieve karakter van de masterclass te garanderen en optimaal te kunnen leren van elkaar.

Door wie?

Oswald Devisch is hoofddocent stedenbouw aan de Faculteit Architectuur en Kunst aan de Universiteit Hasselt. Hij is coördinator van de onderzoekslijn Spatial Capacity Building waarbinnen hij thema’s verkent zoals autonome transformatieprocessen, collectief leren, strategische participatie en de gamificatie van ruimtelijke planning.

Liesbeth Huybrechts is hoofddocent participatief ontwerp en design antropologie. Ze is betrokken bij het Living Lab The Other Market, een ruimte voor reflectie en actie over de toekomst van werk, ingebed in de gemeenschap van Genk. Ze maakt ook deel uit van de onderzoeksprojecten Traders and Critical Heritage rond Participatory Design en (Heritage in) Public Space en twee onderzoekstrajecten rond Kunst in Opdracht. Haar belangrijkste tijd vandaag is gericht op het project Noord-Zuid Limburg, een van de meest uitdagende en grootschalige participatieprocessen rond een duurzame mobiliteit (infrastructuur) transitie in België. Ze heeft een onderzoeksinteresse ontwikkeld in collectiviteit en commons in het maken van steden en regio's, die ze verkent in verschillende onderzoeks- en onderwijsprojecten.

Programma

We werken voor elke sessie met eenzelfde stramien dat een lijn brengt in de masterclass. Bij inschrijving dien je een case te beschrijven waaraan je hebt gewerkt, aan het werken bent of aan zal gaan werken. Deze cases worden dan in de sessies voorgesteld en gebruikt als test- of voorbeeldcase om een bepaalde tool op toe te passen. Daarnaast voorziet de masterclass oefeningen tijdens de sessie en een eventuele opdracht voor de volgende sessie. De sessies zullen daardoor interactief verlopen waarbij er voldoende input kan zijn van de deelnemers en er optimaal geleerd kan worden van de cases van de professoren en van de mededeelnemers.

Participatietool 1: de workshop

Deze toolkit helpt je om je project en de doelstellingen in kaart te brengen en een plan van aanpak op te stellen. Zijn er actoren die nog moeten betrokken worden? Heb je zicht op onderliggende relaties tussen actoren? De toolkit brengt in kaart wat de verschillende deelnemers waardevol vinden en geeft zicht op elkaars gevoeligheden.

Participatietool 2: het interview

Een interview laat toe om inzicht te krijgen in de activiteiten van je respondent (bedrijf, organisatie of individu) en om in kaart te brengen hoe deze activiteiten doorheen de jaren verschoven zijn en wat de achterliggende aanleidingen waren. Dit inzicht is nodig om vervolgens haalbare toekomstscenario’s uit te werken.

Participatietool 3: de wandeling

Een wandeling legt de focus op samen ervaren. Van een situatie, een plek, een praktijk … In deze sessie leer je om deze ervaringen samen vorm te geven, hierover samen te reflecteren en deze reflecties te documenteren. Zodat je hier later in je traject terug mee aan de slag kan.

Participatietool 4: de proefopstelling

Ontdek hoe tijdelijke invulling en experiment kunnen bijdragen aan zorgzame participatie, die afgestemd is op de aanwezige actoren en de locatie. Een proefopstelling kan helpen om een situatie te ontmijnen door bezorgdheden te testen (wanneer groepen lijnrecht tegenover elkaar staan). We kijken naar wat verschillende actoren kunnen bijdragen om zo creatieve oplossingen te verkrijgen.

Participatietool 5: de dialoog

Ben je op zoek naar een gemeenschappelijke taal tussen deelnemers onderling en met experts, zodat technische vraagstukken ook door leken kunnen begrepen worden? Dan helpt het wijkgesprek je ongetwijfeld op weg.

Participatietool 6: het living lab

Deze methodiek zet in op vertrouwen winnen via nabijheid, benaderbaarheid en een open proces. Gebruikers van een bepaald terrein worden op een laagdrempelige manier geïnformeerd, bevraagd en betrokken. Je krijgt voeling met het projectgebied en inzichten in het reëel gebruik via waarnemingen op het terrein. Daarnaast kunnen verschillende actoren hun standpunt/visie delen en gehoord worden. Deze methode stimuleert een win-win samenwerking tussen actoren en maakt ieders kwaliteiten zichtbaar. Het is een aanpasbare, veranderende tool die toelaat om op langere termijn aanwezig te zijn waardoor mensen er vertrouwd mee worden en relaties worden opgebouwd.