Europe’s Lithium Paradox: de rol van Europese mijnbouw in de klimaattransitie.

Europa staat voor grote uitdagingen: om het eerste klimaatneutrale continent te worden, zijn enorme hoeveelheden kritieke grondstoffen — zoals lithium — nodig. Maar hoe garanderen we de beschikbaarheid hiervan op een duurzame, eerlijke en verantwoorde manier? En hoe kunnen we omgaan met de ecologische, economische en sociale dilemma’s die dit oproept?

De Grootouders voor het Klimaat en het Centrum voor Milieukunde (CMK) van de UHasselt organiseren een debatavond rond dit actuele thema. Deze avond biedt een unieke kans om dit vraagstuk vanuit verschillende perspectieven te verkennen.

Programma

De avond start met de vertoning van de nieuwe documentaire van Prof. dr. Peter Tom Jones (KU Leuven): Europe’s Lithium Paradox (56 min.)
Een meeslepende film die onderzoekt hoe Europa zijn lithiumparadox kan aanpakken, cruciaal voor de klimaattransitie, maar ook bron van geopolitieke, ecologische en sociale spanningen. De documentaire toont onder meer unieke beelden uit Umicore’s batterijsmelterij en Metso’s innovatieve lithiumraffinaderij.

Aansluitend volgt een inspirerend debat met vooraanstaande experten die het thema vanuit hun eigen achtergrond belichten:

• dr. Peter Tom Jones
  dr. Peter Tom Jones is de directeur van het KU Leuven Instituut voor Duurzame Metalen en Mineralen (SIM²) en Senior Innovation Manager "Sustainable metallurgy for a sustainable society". Zijn onderzoek richt zich op industriële ecologie, met name de duurzame verwerking van kritische en strategische metalen die essentieel zijn voor de energietransitie. Hij is mede-oprichter van SOLVOMET en richt zich op innovatieve, milieuvriendelijke metaalextractie en -recycling. Naast zijn academische werk is Jones een actief publicist, auteur van boeken zoals "Terra Reversa" en co-auteur van documentaires over de grondstoffenproblematiek, waarmee hij een breed publiek informeert. Hoewel zijn betrokkenheid bij mijnbouwbedrijven enige controverse heeft opgeroepen, blijft hij een belangrijke stem in het debat over duurzame technologieën en de grondstoffentransitie.
  
  
• dr. Jan Vliegen
  Dr. Sc. Jan Vliegen heeft het grootste deel van zijn loopbaan doorgebracht bij Umicore als onderzoeker, projectleider en business unit manager. Als Senior Vice President heeft hij wereldwijd een aantal business en venture units geleid. Momenteel is hij voorzitter van WaterstofNet en lid van de raad van bestuur van CIRBA Solutions, een Amerikaanse start-up in recyclage van Li-ion batterijen. Hij is honorary fellow aan de UHasselt en VUB.
  
  
• Prof. dr. Tom Kuppens
  Prof. dr. Tom Kuppens is hoofddocent vakdidactiek economie en duurzaamheidseducatie aan de Universiteit Hasselt (UHasselt) en Vrije Universiteit Brussel (VUB). Aan de UHasselt is hij verbonden aan de School voor Educatieve Studies en de onderzoeksgroep milieueconomie van het Centrum voor Milieukunde (CMK). Aan de VUB is hij ondervoorzitter van het Brussels Institute for Teacher Education. Hij onderzoekt hoe je transformatief leren voor duurzaamheid kan integreren in het bedrijfseconomisch onderwijs. Tom is tevens co-voorzitter van de COPERNICUS Alliance, een Europees netwerk van hoger onderwijs voor duurzame ontwikkeling en mede-oprichter van werecircle, een coöperatieve vennootschap die organisaties begeleidt in hun transitie naar de circulaire economie.
  
  
• Prof. dr. Jonas Van der Slycken:
  Prof. dr. Jonas Van der Slycken is een doctor in de economie en gastprofessor aan de VUB en UGent, gespecialiseerd in circulaire en ruimtelijke economie, en verbonden aan het House of Sustainable Transitions (VUB). Zijn onderzoek richt zich op inclusieve en duurzame welvaartsmaatstaven die voorbij het bbp kijken. Als auteur van "Genoeg voor iedereen" en columnist pleit hij voor een economie die welzijn boven groei stelt. Hij is kritisch over de huidige groei-economie en een voorstander van concepten zoals de Donut Economie en ontgroei, gericht op een rechtvaardige samenleving binnen planetaire grensen.
  
  
• Kikki Berkers:
  Kiki Berkers is beleidsmedewerker klimaat en natuurlijke rijkdommen bij 11.11.11 en politiek coördinator bij de Klimaatcoalitie. Ze strijdt voor klimaatrechtvaardigheid, eerlijke financiering en een rechtvaardige energietransitie. Ze pleit voor ambitieuze klimaatplannen en de ondersteuning van lokale initiatieven om de wereldwijde klimaatuitdagingen aan te pakken.

Samen gaan ze in gesprek over de technologische, economische, maatschappelijke én ecologische uitdagingen en oplossingen rond Europese mijnbouw en grondstoffenbeleid. Het debat wordt geleid door Alma De Walsche (journalist en voormalig redacteur bij het tijdschrift MO*)

Voor wie?

Iedereen die dit thema belangrijk vindt is welkom!
Of je nu komt vanuit interesse in milieu, klimaat, technologie, economie of beleid: deze avond biedt gegarandeerd nieuwe inzichten.

Praktisch

• Datum: Woensdag 22 oktober 2025
• Startuur: 19u00
• Locatie: UHasselt, Campus Diepenbeek, Gebouw D, Aula H6
• Toegang: Gratis, maar inschrijven is verplicht: hier vindt u het inschrijvingsformulier

Mis deze unieke kans niet om mee te denken over één van de grote uitdagingen van onze tijd! We kijken ernaar uit u te verwelkomen.

Vriendelijke groeten,
De Grootouders voor het Klimaat
CMK

Meer over de documentaire Europe’s Lithium Paradox

De documentaire, medegefinancierd door de Horizon Europe projecten LITHOS en EXCEED, slaat bruggen tussen Europese civiele samenleving en de mijnbouw- en metaalindustrie. Ze behandelt o.a. volgende vragen:

• Leiden Europese bedrijven écht de weg op vlak van milieu- en sociale normen?
• Zullen de EU Critical Raw Materials Act en strategische projecten bijdragen aan een duurzame aanpak?
• Hoe kan Europa zijn lithiumparadox oplossen en tegelijk zijn klimaatambities én lokale milieubescherming in evenwicht houden?

Bekijk alvast hier de trailer

Lees hier het persbericht