250.000 euro prijzengeld voor MS-onderzoek UHasselt-UMaastricht
Prof. dr. Tim Vanmierlo, MS-onderzoeker aan Universiteit Hasselt en Universiteit Maastricht, wint de Global Grant for Multiple Sclerosis Innovation (GMSI) van farmabedrijf Merck twv. 250.000 euro. Het team van Tim Vanmierlo onderzoekt waarom bij progressieve MS-patiënten het herstelproces tegen de ziekte faalt.
“Deze prijs is een mooie bevestiging voor het sterke MS-onderzoek binnen mijn team aan BIOMED UHasselt en Universiteit Maastricht”, zegt prof. dr. Tim Vanmierlo. “Het geldbedrag geeft een stevige boost aan ons onderzoek, waarin we het herstel van de beschermende isolatielaag – verantwoordelijk voor het geleiden van signalen tussen onze zenuwcellen – willen stimuleren.”
Progressieve Multiple Sclerose
Bij multiple sclerose (MS) valt het eigen afweersysteem het centrale zenuwstelsel aan. De ziekte verloopt meestal in twee fases, waarbij in een eerste fase opflakkeringen afgewisseld worden met herstelfasen. Na zo een 10 tot 15 jaar in de ziekte volgt dan voor bijna de helft van de MS-patiënten een progressieve fase waarbij de beschermende isolatielaag rond de zenuwen – myeline genaamd– afgebroken wordt en herstel niet langer optreedt en zenuwen afsterven.
“We weten dat een bepaald type afweercel - de regulatoire T-cel - dit herstel aanstuurt in ons lichaam en ervoor zorgt dat de beschermende isolatielaag terug wordt opgebouwd. Maar tijdens de progressieve fase van de ziekte voert deze afweercel haar taken plots niet meer uit, waardoor herstel niet meer optreedt en signalen alsmaar moeilijker doorheen het lichaam geleid worden. In ons onderzoek proberen we deze regulatoire T-cellen nu te manipuleren, zodat ze terug normaal kunnen functioneren.”
Vier jaar onderzoek
Hiervoor gebruikt het team van prof. Vanmierlo de zogenaamde CRISPR-Cas methode waarbij genen eenvoudig bewerkt kunnen worden. In een eerste fase wordt er gekeken welke veranderingen er tijdens het ziekteproces van MS precies plaatsvinden in de regulatoire T-cellen. Daarna gaan de onderzoekers deze nabootsen in diermodellen en onderzoeken of ze deze fouten kunnen aanpassen, zodat herstel terug wordt bevorderd.
Toepassing voor patiënt
In de laatste fase van het onderzoek, dat zo een vier jaar zal duren, zal deze techniek ook toegepast worden in menselijke cellen van MS-patiënten. Het project wordt uitgevoerd door het team van Prof. Vanmierlo in nauwe samenwerking met het BIOMED-team van prof. Bieke Broux, Universitair MS Centrum Hasselt-Pelt, Universiteit Maastricht (Prof. Daniel van den Hove), en academisch MS centrum Zuyderland (dr. Oliver Gerlach). Het project past zo in de missie van het recent opgerichte UMSC, een strategisch samenwerkingsverband tussen de MS kliniek in Pelt en de UHasselt, om sterker in te zetten op het vertalen van wetenschappelijk onderzoek naar een toepassing voor de patiënt.
Binnen kankeronderzoek wordt de techniek CRISPR-CAS al vaker gebruikt. “Als we erin slagen om het epigenoom van de regulatoire t-cellen aan te passen, dan zouden we deze afweercellen in een latere fase van het onderzoek uit het lichaam van chronische MS-patiënten kunnen halen, aanpassen en terugplaatsen. Zodat herstel opnieuw kan optreden. Een andere oplossing zou kunnen zijn om medicatie te ontwikkelen die heel specifiek optreedt tegen die veranderingen van het epigenoom. Maar hiervoor is natuurlijk nog heel wat onderzoek nodig. Er is nog een lange weg te gaan, maar als alles goed zou lopen, dan kan dit onderzoek mogelijk binnen 10 jaar resulteren in een therapie”, hoopt prof. Tim Vanmierlo.
Over GMSI-award
Farmabedrijf Merck reikt sinds 2012 jaarlijks de Global Grant Multiple Sclerose Innovation award uit aan veelbelovend, innovatief onderzoek naar de ziekte MS. De beurs bestaat uit een geldbedrag van 250.000 euro. De winnaars worden geselecteerd door een externe, onafhankelijke jury. Prof. dr. Tim Vanmierlo is de eerste Belgische onderzoeker die de GMSI wint. Dit jaar werd de award ook uitgereikt aan prof. dr. Olaf Stüve, onderzoeker aan de University of Texas Southwestern Medical Center.