Gastlessen op school

Het nieuwe zonnestelsel 

prof. dr. Marc Gyssens

In juli 2015 kwam de New Horizons satelliet aan bij Pluto en leerden we eindelijk meer over zonne dit ver verwijderd deksel van onsstelsel.
In 2006, het jaar dat New Horizons zichtbaar werd, kreeg Pluto de planeetstatus. We zijn dus van negen naar acht planeten gegaan. Deze potentiële heropsmuk van het zonnestelsel is slechts een afgeleide van alles wat de laatste vijftien jaar werd bijgeleerd over hoe het zonnestelsel in elkaar zit en hoe het ontstaat. Ondertussen staat de exploratie van ons zonnestelsel vanuit de ruimte niet stil.
Bovendien nemen we nu ook steeds vaker planeten bij andere sterren waar, waardoor we uiteindelijk, in principe toch, in staat zijn ons eigen zonnestelsel te vergelijken met andere planetenstelsels.

Voor wie: leerlingen tweede en derde graad SO

Ontstaan en levensloop van sterren 

prof. dr. Marc Gyssens

Sterren ontstaan uit samentrekkende gaswolken. Rond een vormende ster ontstaan, soms ook nog een planetenstelsel. Nadat de ster voor een kortere tijd 'normaal' licht en warmte uitstraalt, wordt ze op het einde van haar levensloop instabiel, wat leidt tot een minder explosief einde. In extreme gevallen kan daarbij een zwart gat worden gevormd.
Zowel de kernreacties die aan de basis liggen van de energieproductie van een ster als kernreacties die optreden bij het levenseinde van een ster zijn ook verantwoordelijk voor de vorming van de meeste chemische elementen, inclusief deze opgenomen wij zijn verwerkt.
In feite bestaan we allemaal uit sterrenstof…

Voor wie: leerlingen derde graad SO

Kosmologie, de wetenschap van alles

prof. dr. Marc Gyssens

Hoe zeker zijn we dat het heelal begonnen is met een “big bang”? Blijft het heelal uit of zal het ooit teruggaan naar een “big crunch”? Vertraagt of versnelt de uitdijing? Welke rol spelenderwijs donker materieel en donkere energie in dit proces? Waarnemingen en metingen van vooral de laatste twintig jaar hebben ons enorm veel bijgeleerd over de antwoorden op deze vragen en... daarnaast vele nieuwe vragen gesteld.  

Voor wie: leerlingen derde graad SO

Artificiële Intelligentie: kunnen computers denken?

prof. dr. Jan Van den Bussche

Kunnen computers denken?
Het is een vraag die ons al lang bezig houdt. Alan Turing, één van de grondleggers van de informatica, besloot in 1951 dat tegen het jaar 2000 computers zouden kunnen denken en ook een test voor dit te controleren zouden hebben voorgesteld.
We leggen de Turing-test uit, bekijken via het internet een aantal bestaande om de test te doorstaan (ze falen allemaal nogal jammerlijk) en besluiten dat we niet ver staan.
Langs de andere kant bekijken we een aantal logische denkpuzzels die de computer zonder problemen en heel snel kan oplossen. 

Voor wie: leerlingen zesde jaar ASO, min. 6 uur wiskunde

Zijn er krachtige die zelfs een computer niet kan oplossen?

prof. dr. Jan Van den Bussche

Soms wordt de indruk gewekt dat een computer elk wiskundig vraagstuk kan oplossen, als hij er maar genoeg tijd voor krijgt. Via interactieve oefeningen behandelen we wiskundige vraagstukjes, die de computer niet kan oplossen.
Bekijk vervolgens de vragen die de computer wel kan oplossen, maar waar snelle methoden ontbreken, zodat de computer soms eeuwen moet rekenen. Zo leren de leerlingen dat informatica eigenlijk een exacte wetenschap is, waar sommige zaken niet kunnen, andere heel snel kunnen, en andere nog niet opgelost zijn

Voor wie: leerlingen zesde jaar ASO, min. 6 uur wiskunde

Virtuele personen

Prof. dr. Fabian Di Fiore

Virtuele personen zijn niet meer weg te denken van ons scherm: van spelletjes, acteurs, presentatoren, receptionisten tot zelfs volledig virtuele muziekgroepen. We bekijken welke technologie voorhanden is om virtuele personen te ontwerpen en te animeren. uiteindelijk gaan we de grens tussen realiteit en virtuele personen ooit volledig gerelateerd. 

Voor wie: leerlingen derde graad ASO, min. 6 uur wiskunde

Van sciencefiction tot eXtended Reality

Prof. dr. Fabian Di Fiore

Draag een bril en zie extra informatie verschijnen op echte machines. Stap in een digitale kopie van een bouwplaats en oefening zonder gevaar. Wat ooit alleen in films bestond, is een virtuele realiteit. In deze sessie nemen we kennis met de fascinerende geschiedenis van Extended Reality (XR) van de eerste experimenten tot toepassingen in de bouw, zorg en industrie.

We geven aan hoe technologieën zoals AR en VR echt werken, en welke slimme stappen nodig zijn om ze nuttig te maken op de werkvloer: hoe een computer “weet” waar je kijkt, hoe je digitale en echte werelden verspreidt, en waarom het vaak lastig is dan het lijkt.

Voor wie: leerlingen derde graad ASO met interesse in STEM

Toeval of niet? De kracht van statistiek en data science

prof. dr. Roel Braekers

Door de potentiele kracht van computers en hun toepassingen/apps wordt de laatste jaren heel veel van ons menselijk doen en handelen opgeslagen als gegevens. Constant online zijn met je smartphone levert heel wat informatie op. Omdat iedereen uniek is, lijkt het ook dat al deze gegevens nutteloos zijn.

In deze gastles tonen we aan hoe je met behulp van statistiek inzicht verwerft in al deze unieke gegevens om maatschappelijke trends te ontdekken en om hieruit ingewikkelde problemen beter te begrijpen. Verder tonen we aan hoe statistiek gebruikt wordt in onze maatschappij om bijvoorbeeld de kwaliteit van ons voedsel te monitoren en te verbeteren, om epidemieën uit te roeien…

Voor wie: leerlingen uit de derde graad SO, met minimum 6 uur wiskunde