Skeletspierweefsel is één van de meest plastische weefsels in het menselijk lichaam en bestaat voornamelijk uit eiwitten. De spiermassa hangt af van de balans tussen eiwitsynthese en eiwitafbraak, en wordt beïnvloed door voedingsstatus, fysieke activiteit, lichaamsbeweging en letsel of pathologie. De microscopische architectuur van skeletspieren wordt gekenmerkt door de complexe organisatie van de spiercellen (die ook wel spiervezels worden genoemd) en het bijhorende bindweefsel.

Het totale oppervlak van de spier in dwarse doorsnede (of ‘cross-sectional area’, CSA) wordt meestal bepaald door het aantal en de CSA van de spiervezels in deze spier. De spier oppervlakte kan gewijzigd worden door pathologische veranderingen zoals de infiltratie van vetweefsel en bindweefsel tussen de spiervezels. Skeletspieren worden gekenmerkt door de organisatie van de individuele skeletspiervezels waaruit de spier is samengesteld.

Skeletspieren bevatten verschillende soorten spiervezels. De samenstelling van de skeletspiervezels is bepalend voor de metabole en functionele eigenschappen van de spier. Het vermogen van een spier om te reageren op verschillende functionele eisen is te danken aan deze heterogene samenstelling van de skeletspiervezels. De skeletspiervezelsamenstelling wordt gekenmerkt door een grote plasticiteit, met inactiviteit en lichaamsbeweging als belangrijkste regulatoren.

Binnen de onderzoeksgroep REVAL ontwikkelden prof. Dr. Frank Vandenabeele en zijn team een uitgebreide expertise in het onderzoeken van de microscopische karakteristieken van de skeletspiervezels (met behulp van immunofluorescentie) in spierstalen afkomstig van gezonde proefpersonen en bij verschillende patiënten populaties (MS, DM, obesitas, COPD, lage rugpijn, COVID, kanker). Deze structurele spiereigenschappen worden bestudeerd in relatie tot de functionele eigenschappen van deze spieren en het spiervolume (bepaald door 3D free-hand ultrasound). De spierstalen worden verkregen met behulp van een “fijne naald” biopsie techniek, onder begeleiding van echografie.

Pre- en postoperatieve revalidatie van patiënten die een lumbale fusie op een of twee niveaus ondergaan in kader van degeneratief lijden

Lumbale fusie vertoont internationaal een stijgende trend. Ondanks een fusieratio van meer dan 80%, meldt ongeveer 40% van de patiënten een suboptimaal postoperatief functioneren en wordt een teleurstellende werkhervatting gerapporteerd, met een belangrijke socio-economische impact als gevolg. Dit vestigt de aandacht op revalidatie, zowel voor als na de ingreep. Tot op heden bestaat echter een grote variatie tussen verschillende zorgverleners in het aanbieden en de inhoud van revalidatie, hetgeen het ontbreken van wetenschappelijk onderbouwde consensus weerspiegelt.

Dit onderzoeksvoorstel beoogt tegemoet te komen aan deze nood door 1) een perioperatief revalidatieprogramma te ontwikkelen voor lumbale fusie op een of twee niveaus voor degeneratieve aandoeningen, dat gedragen wordt door de betrokken belanghebbenden en 2) de effectiviteit van dit revalidatieprogramma te evalueren naar uitkomst voor de patiënt alsook voor de maatschappij.