Effectief en verantwoord gebruik van AI in je studie

Deze pagina is het laatst aangepast op 26-03-2025.
Deze inhoud is universiteitsbreed van toepassing, maar houd rekening met specifieke richtlijnen van je faculteit, opleiding of docent. Ontdek alles over AI aan UHasselt op deze pagina. 

• Wat is Artificiële intelligentie (AI)? 

Artificiële intelligentie (AI), ook wel kunstmatige intelligentie genoemd, verwijst naar de technologieën en systemen die computers of machines in staat stellen om taken uit te voeren die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen. 
Dit omvat het vermogen om te leren, redeneren, problemen op te lossen, patroonherkenning, beslissingen te nemen en zelfs menselijke taal en emoties te begrijpen (Europees Parlement, 2020).

Bij UHasselt gelden de volgende twee basisrichtlijnen:

1. Verantwoordelijkheid: Je bent volledig verantwoordelijk voor het werk dat je indient.
2. Eigen competenties: Het ingediende werk moet je eigen kennis en vaardigheden weerspiegelen.

Lees hier het AI-beleid van UHasselt na.
Controleer daarnaast steeds of je opleiding specifieke richtlijnen hanteert voor het gebruik van AI in bijvoorbeeld (programmeer)opdrachten, bachelor- of masterproeven en bij andere evaluatievormen.

• Zoeken en brainstormen: Gebruik AI om ideeën te genereren of inspiratie te vinden.
• Schrijf- en taalassistentie: Laat AI helpen bij grammatica, structuur of vertalingen.

- AI kan ondersteuning bieden bij het structureren van essays, verbeteren van grammatica en stijl, en het academisch opmaken van teksten. Je kunt AI ook gebruiken om teksten te vertalen of feedback te geven op formuleringen.

- AI presteert vaak beter in het Engels omdat de meeste modellen op Engelstalige data zijn getraind.
Let op! De output kan talige of grammaticale fouten bevatten. 

• Studiebegeleiding: AI kan je ondersteunen bij het maken van een studieplanning, je motiveren, je helpen om actiever te studeren,  … of te reflecteren. Ontvang feedback op je leerstrategieën en pas deze aan.
  - Zo zet je AI in bij je studie (website)

Controleer steeds of je opleiding specifieke richtlijnen hanteert voor het gebruik van AI in bijvoorbeeld (programmeer)opdrachten, bachelor- of masterproeven en bij andere evaluatievormen!

AI-tools kunnen worden ingezet voor verschillende taken. Hier is een overzicht van de meest bekende en populaire AI-tools van dit moment.

• Tekstgeneratie
• Codegeneratie
• Beeldgeneratie
• Videogeneratie
• Audiogeneratie

Let op: niet alle tools zijn privacy- of veiligheidsgecontroleerd. Gebruik AI-tools steeds kritisch.

Ontdek welke AI-tools UHasselt aanbeveelt. (website)

Een prompt is de input die je aan een AI-model geeft. Goede prompts leiden tot betere resultaten.

• Duidelijkheid: Wees specifiek over inhoud, stijl en lengte.
• Balans: Houd prompts to-the-point, maar voeg relevante context toe
• Taalgebruik: Werk idealiter in het Engels en vertaal indien nodig naar het Nederlands
• Neutraliteit: Stel neutrale prompts op om bias te vermijden
• Herbruikbaarheid: Bewaar nuttige prompts voor toekomstig gebruik

Hoe schrijf je een goede prompt (website)?

• Kritische blik: Analyseer en verifieer de gegenereerde output, met aandacht voor correcte bronvermelding.
• Transparantie: Wees transparant over het gebruik van AI, afhankelijk van het doel waarvoor de tool wordt ingezet.
• Verantwoord gebruik: Zet AI zorgvuldig, duurzaam en ethisch in, met aandacht voor de impact van de gegenereerde output.
• Integer en respectvol: Ga op een eerlijke, respectvolle en ethische manier om met zowel de input als de output van AI-systemen en wees je bewust van de valkuilen die verbonden zijn aan het gebruik van AI.
• Doordacht innovatief: Benut AI voor innovatie en creativiteit op een doordachte en verantwoorde manier.

Beperk het gebruik van AI tools tot situaties waarin het een meerwaarde kan bieden. Indien je het gebruikt, is het cruciaal om kritisch, transparant en integer te werk te gaan. 

- Hoe AI verantwoord gebruiken? (infographic)

• Plagiaat: AI-output is vaak gebaseerd op bestaande bronnen. Vermeld deze bronnen steeds correct.
• Bias en hallucinaties: Controleer de output op foutieve of bevooroordeelde informatie.
• Censuur: AI-modellen kunnen bepaalde informatie filteren of beperken op basis van vooringenomen datasets, beleidsregels of externe invloeden. Dit kan leiden tot een vertekende of onvolledige weergave van kennis.
• Privacy: Deel geen persoonlijke gegevens in AI-tools. Je weet immers niet wat de AI-tool verder met je ‘data’ zal doen. Sommige modellen worden systematisch getraind, met de input die ze ontvangen.
• Transparantie en controle: Er zijn moeilijkheden bij verantwoording en toezicht op de
  besluitvorming en output van AI-systemen.
• Afhankelijkheid: AI mag je leerproces ondersteunen, maar niet vervangen.
• Milieu-impact: Overweeg of AI echt nodig is; AI verbruikt veel energie, vergelijkbaar met een uur lamplicht per opdracht; zoekmachines zijn vaak energiezuiniger.

• Plagiaat: Letterlijke overname van AI-output zonder correcte bronvermelding is niet toegestaan
• Fraude: AI-tools gebruiken om werk in te dienen dat niet je eigen, onafhankelijk werk is of waarbij je incorrect refereert.
• Examens: Gebruik AI niet tijdens examens, tenzij expliciet toegestaan

- Als je AI-tools inzet die in strijd zijn met de afspraken binnen UHasselt, je opleidingsonderdeel, je opleiding of faculteit, wordt dit beschouwd als fraude of misbruik. Dergelijke onregelmatigheden kunnen worden bestraft volgens de procedure beschreven in artikelen in verband met onregelmatigheden van het Onderwijs- en Examenreglement (OER).
- Fraude bij gebruik van AI betekent dat je AI-tools gebruikt om werk in te dienen dat niet je eigen, onafhankelijk werk is of waarbij je incorrect refereert.
Misbruik van AI wordt veelal beschouwd als plagiaat, wat kan leiden tot sancties zoals een onvoldoende behalen op een examen of evaluatie.