Instellingsbrede module Civic Reflectie

Waarom organiseert UHasselt de instellingsbrede module Civic reflectie?

UHasselt wil als civic universiteit dat elke student tijdens zijn/haar opleiding de mogelijkheid krijgt om een civic ervaring op te doen. Via instellingsbrede civic opleidingsonderdelen en activiteiten wil UHasselt horizonten verbreden, studenten inspireren en de betrokkenheid rond maatschappelijke behoeften en uitdagingen verder vergroten. Dit moet de civic mindset van studenten stimuleren. 

Een civic opleidingsonderdeel voldoet altijd aan de volgende drie cumulatieve kenmerken:

  • De student werkt samen met externe, Limburgse partners, vb. kenniscentra, overheden, bedrijven, organisaties, burgers, …
  • De student kan zelfstandig en kritisch zijn/haar academische en praktijkgerichte competenties verdiepen in regionale maatschappelijke behoeften/uitdagingen.
  • De student kan zelfstandig en kritisch reflecteren over een complexe, regionale maatschappelijke behoefte/uitdaging en de mogelijke eigen impact hierop.

Indien een opleidingsonderdeel aan minimaal één van deze kenmerken voldoet, maar niet aan alle drie, spreken we aan UHasselt van een civic activiteit. 

Wat is het opzet van Civic reflectie?

Heel wat opleidingen aan de UHasselt hebben vandaag al een opleidingsonderdeel waarin studenten een civic actie ondernemen (vb. Live Projects aan fac ARK, Street Law aan Fac Rechten, Co-creatie in de welzijns- en zorgsector aan Fac RWS). 

Een cruciaal onderdeel voor het slagen van een civic OPO is echter ook het faciliteren van regelmatige reflectie (zie drie criteria hierboven). Dit zowel met studenten als met de betrokken externen, over hun ervaringen tijdens het doorlopen van de actie. Wie leert wat van wie? Welke stakeholders zijn betrokken en wie is vergeten? Wie neemt welke verantwoordelijkheid? Dit gebeurt vandaag reeds in beperkte mate binnen de bestaande OPO’s (o.a. via een reflectieverslag of een logboek), maar de focus van de studenten (en betrokken externen) ligt vaak zo sterk op de actie dat deze reflectie eerder als ballast wordt gezien: “We willen impact hebben”.

Om opleidingen te ondersteunen in het aanbieden van een civic opleidingsonderdeel aan de studenten, formuleerde het onderwijsbeleidsplan 2022-2029 de doelstelling om (minstens) één instellingsbreed civic opleidingsonderdeel te ontwikkelen. Uit focusgroepen en verdiepende gesprekken met onderwijsteams bleek dat er op korte termijn veel winst te boeken viel door het toevoegen van het element van reflectie aan bestaande civic acties.

De civic actie biedt de opleiding zelf aan. De civic reflectie is de inzet van deze instellingsbrede module. Hierbinnen werken de studenten een voorstel uit voor een nieuwe, interdisciplinaire civic actie. Deze leggen ze via een debat voor aan regionale stakeholders. Als het draagvlak voldoende groot is, kan dit idee uiteindelijk doorgroeien tot een echte, instellingsbrede civic actie.

Praktische uitwerking

  • Civic reflectie bestaat uit 5 sessies van 2 uur
  • Opleidingen kunnen zowel in SEM1 als in SEM2 deelnemen (op voorwaarde dat er voldoende studenten van minstens 2 opleidingen deelnemen)
  • De sessies staan ingepland op een dinsdag van 16u00 tot 18u00
  • De studenten kunnen de module volgen in de onderwijstaal van hun Civic Actie
  • De module Civic Reflectie telt voor 1 studiepunt
  • Er staat geen maximum op het aantal studenten. Als de groep te groot wordt, werken we met parallelgroepen
  • Evaluatie gebeurt op basis van een schriftelijke (een rapport waaraan de studenten tijdens de sessies kunnen werken) en een mondelinge (een presentatie op het debat met regionale stakeholders) bijdrage. We hanteren pass / fail
  • Opleidingen kunnen de module integreren in een bestaand OPO (vb. de Civic Actie) of autonoom aanbieden
  • De studenten die geslaagd zijn ontvangen een civic attest

Concrete invulling

De 5 sessies volgen de stappen van het DEAL model, ontwikkeld door Ash & Clayton (2009) voor het faciliteren van kritische reflectie binnen de context van service-learning.

reflectie stap (DEAL model)

werkvorm

resultaat

sessie 1

DESCRIBE: alle studenten beschrijven de civic actie waaraan ze deelgenomen hebben binnen hun opleiding

tentoonstelling van civic acties

actie-fiches; actie-mindmap

sessie 2

EXAMINE: alle studenten analyseren hun actie vanuit 3 categorieën: persoonlijke groei, civic engagement & academische ontwikkeling

workshop rond canvassen

traject-schema’s

sessie 3

ARTICULATE LEARNING: de studenten zoeken naar synergieën tussen hun acties

speeddates

voorstellen voor het schakelen van civic acties

sessie 4

TEST: de studenten stellen hun huidige en nieuwe acties voor aan stakeholders uit de regio en de onderwijsteams van de betrokken civic acties

debat met stakeholders

civic meerjarenplan

sessie 5

SYNTHESE: welke civic rollen kan ik vanuit mijn discipline opnemen? En vanuit de universiteit?

schrijfsessie

online civic portfolio

What is in it for me?

De instellingsbrede module Civic Reflectie biedt volgende zaken aan:

  • Het helpt studenten om te reflecteren over de maatschappelijke rollen die ze kunnen opnemen vanuit hun discipline, zowel binnen als buiten de UHasselt;
  • Studenten ontvangen een civic attest indien ze alle aspecten van een civic OPO doorlopen, waaronder expliciete reflectie naast hun actie;
  • 5 sessies, ter waarde van 1 studiepunt, centraal georganiseerd;
  • Een jaarlijkse civic dag waarop alle betrokken opleidingen hun civic acties kunnen presenteren aan een breed publiek.

 

Civic Acties

Resultaten academiejaar 24-25

Tijdens de module Civic Reflectie ontwerpen de studenten een interdisciplinaire Civic Actie. In het eerste semester van 24-25 werkten de studenten binnen het thema 'leefbare kernen'. Samen ontwikkelden ze 4 voorstellen.

 

Algemene informatie

Wie kan zich aanmelden en hoe? 

Elke student die een Civic Actie heeft afgerond, kan deelnemen aan de instellingsbrede module Civic Reflectie.

Coördinerend verantwoordelijken Civic Reflectie