Gemiddeld één kind per klas heeft het, toch is het amper gekend: ontwikkelingsstoornis DCD
De faculteit Revalidatiewetenschappen van Universiteit Hasselt organiseert in de eerste week van de Paasvakantie een kamp voor kinderen met de neuro-ontwikkelingsstoornis DCD tijdens het Balanskamp. Kinderen met DCD hebben moeite met fijne en grove motoriek, vallen regelmatig en worden algemeen aanzien als onhandig. “Gemiddeld één kind per klas heeft deze stoornis, toch wordt het weinig (h)erkend. Weten dat je er eigenlijk niets aan kan doen, dat je hoofd gewoon iets anders werkt dan dat van anderen, kan een verlichting zijn voor kinderen met DCD”, zeggen onderzoekers Katrijn Klingels, Eugène Rameckers en Evi Verbecque.
DCD
Developmental Coordination Disorder (DCD) is een coördinatie-ontwikkelingsstoornis waardoor kinderen op jonge leeftijd al een motorische achterstand hebben op hun leeftijdsgenoten. “Deze kinderen hebben meer moeite met evenwicht en het coördineren van hun bewegingen. Ze vallen vaker, zijn motorisch zwakker en leren moeilijker nieuwe vaardigheden zoals veters strikken, schrijven, zwemmen of fietsen”, zegt Katrijn Klingels, onderzoeker aan de faculteit Revalidatiewetenschappen van UHasselt. “Enkele jaren geleden startten we deze nieuwe onderzoekslijn aan onze faculteit om meer inzichten te krijgen in de problematiek van deze kinderen en zo hun therapie gerichter af te stemmen op hun noden.”
Te weinig diagnoses
DCD behoort tot dezelfde groep neuro-ontwikkelingsstoornissen als ADHD en autismespectrumstoornis, maar wordt veel minder gediagnosticeerd. “Dat komt omdat er heel weinig bewustzijn voor is”, zegt onderzoeker Eugène Rameckers (UHasselt). “Heel weinig ouders en leerkrachten hebben er al van gehoord. Ze denken dat het kind gewoon onhandig is, en dat zoiets wel zal verdwijnen bij het opgroeien.”
Toch is het goed om hier meer aandacht aan te schenken vinden de onderzoekers, want DCD kan een invloed hebben op het dagelijkse leven van kinderen. “We zien dat kinderen met DCD meer kans maken op psychosociale problemen en cardiovasculaire aandoeningen, zeker bij het ouder worden. Dit komt omdat ze zich sneller minderwaardig voelen ten opzichte van leeftijdsgenoten, zich vaker slechter in hun vel voelen, een lager zelfbeeld hebben en hierdoor vaker kampen met emotionele klachten zoals angsten, depressieve gevoelens en sociale isolatie. Doordat ze ook minder geneigd zijn om te bewegen vermindert hun uithouding en kracht en stijgt het risico op obesitas en cardiovasculaire problemen”, zegt Evi Verbecque.
Diagnose als verheldering
Een diagnose van DCD kan voor kinderen, ouders, leeftijdsgenootjes en leerkrachten een verheldering zijn, zeggen de onderzoekers. Omdat het voor iedereen duidelijker wordt waarom het kind wat trager is of anders beweegt dan leeftijdsgenootjes. “Weten dat je er eigenlijk niets aan kan doen, dat je hoofd gewoon iets anders werkt dan dat van anderen, kan een verlichting zijn voor kinderen met DCD. En met goede begeleiding en juiste tips en tricks valt er perfect met deze stoornis te leven”, zegt Mieke Goetschalckx.
Onderzoek
Om het mechanisme van DCD beter te begrijpen, zowel op vlak van hersenactiviteit als spieractiviteit. bestuderen onderzoekers bij kinderen met DCD onder meer hoe evenwichtsproblemen ontstaan en hoe therapie kan helpen om de mindere coördinatie van bewegingen tijdens het wandelen en lopen te verbeteren. Want hierover is er op dit moment nog niet veel geweten.
Beweegkamp
Tijdens de eerste week van de Paasvakantie organiseren de onderzoekers een beweegkamp waarbij ze een week lang kinderen met DCD tussen 5 en 12 jaar begeleiden.
“We doen tal van bewegingsactiviteiten met de kinderen in spelvorm rond het thema circus. We doen individuele en groepsactiviteiten om hun evenwicht te verbeteren en geven hen terug zin om te bewegen”, zegt doctoraatsonderzoeker Silke Velghe. “De metingen die we uitvoeren tijdens het paaskamp in ons bewegingslab GRAIL, worden dan weer gebruikt in onze onderzoeken om de onderliggende mechanismen van DCD te achterhalen”, zegt Charlotte Johnson (UHasselt/UAntwerpen). Daarnaast organiseren de onderzoekers ook bijscholingsdagen voor kinesitherapeuten, ergotherapeuten, leerkrachten, sporttrainers en ouders om meer bewustwording voor DCD te krijgen.
Meer informatie over DCD en het beweegkamp is te vinden op deze website.
Dit onderzoek kan rekenen op Vlaamse financiering vanuit FWO en BOF. UHasselt werkt hierbij samen met onderzoeksgroep MOVANT van UAntwerpen, verder zijn ook UGent, Maastricht University, en revalidatiecentrum Adelante, Valkenburg betrokken.