Wortelstelsels van paddenstoelen tonen uitstekend potentieel als isolatiemateriaal

Mycelium, het ondergronds wortelnetwerk van paddenstoelen, heeft uitstekende isolatiewaarden en dat zowel op vlak van warmtegeleiding als geluidswering. Dat toont nieuw onderzoek in labo’s van het Centrum voor Milieukunde van UHasselt. “Op sommige vlakken scoren enkele van de materialen uit mycelium die wij in ons lab maakten zelfs even goed als PUR, het bekende isolatiemateriaal dat veel gebruikt wordt in de bouw”, zegt prof. dr. François Rineau. Gaan we binnenkort dan ons huis isoleren met paddenstoelen? “Daarvoor is het nu nog te vroeg, maar deze materialen hebben echt wel veel potentieel.”

foto: isolatiematerialen gemaakt uit mycelium foto: isolatiematerialen gemaakt uit mycelium

Hoge isolatiewaarde

“Mycelium en paddenstoelen kan je vergelijken met een appelboom, het mycelium is de boom die de voedingsstoffen doorgeeft, zodat de appels of in dit geval de paddenstoelen kunnen groeien”, vertelt François Rineau. “Mycelium bestaat uit een heel netwerk van lange, dunne draden en ziet er ietwat schimmelachtig uit. Het kan groeien op de bodem of op dood hout, dode bladeren en dode insecten. In ons lab laten wij het groeien op heel veel verschillende soorten substraten, om zo te komen tot variaties van mycomaterialen. Die materialen testen we dan op heel wat verschillende aspecten.”

Isolatiemateriaal gemaakt uit het wortelstelsel van paddenstoelen (mycelium)

Even goed als PUR


Voor dit nieuwe onderzoek, waarvan de resultaten gepubliceerd werden in de wetenschappelijke paper Materials, gebruikten de onderzoekers mycelium van paddenstoelen afkomstig uit de natuur in Diepenbeek en de Ardennen. Die lieten ze groeien op hennepsubstraat tot mycomaterialen die kunnen dienen als isolatiematerialen. Al deze materialen werden daarna getest op hun isolatiewaarden voor temperatuur en geluid en vergeleken met huidige isolatiematerialen die nu veel gebruikt worden in de bouwsector. “3 van de 9 mycomaterialen behaalden op vlak van warmte-isolatie opvallend betere scores dan het kunststofschuim XPS (geëxtrudeerd polystyreen) waarbij de mycomaterialen zelfs dezelfde theoretische waardes haalden als PUR, het allerbeste materiaal voor warmte-isolatie op de huidige markt”, zegt student Joris Verhelst, die aan dit project kon meewerken.

Schimmels


Het toont volgens de onderzoekers dat mycelium duidelijk potentieel heeft als isolatiemateriaal in de bouw. “Tot nu werd er nog niet echt gekeken naar mycomaterialen door de bouwsector, voornamelijk omdat de meeste van deze materialen de neiging hebben om te beginnen schimmelen. Daarom zijn wij ook gaan kijken naar de waterafstotendheid van onze eigen mycomaterialen, en ook die resultaten zijn veelbelovend. Sommige mycomaterialen waren van nature al resistent tegen schimmel, en sommige andere materialen konden we resistent maken tegen schimmel door hen al tijdens het productieproces bloot te stellen aan schimmel. Nu zijn we bezig om die schimmelbestendigheid ook op lange termijn te testen. Het zal dus nog wel even duren vooraleer de basis voor paddenstoelen wijd gebruikt zal worden om gebouwen te isoleren, maar we zetten grote stappen om ertoe te komen.”

Daarnaast onderzoekt het Centrum voor Milieukunde samen met UHasselt-onderzoekers van de faculteit Architectuur en Kunst ook hoe mycomaterialen gebruikt kunnen worden voor akoestische panelen en binnen interieurarchitectuur.

Onderzoekers Centrum voor Milieukunde UHasselt